Abraham lincoln short biography wikipedia tagalog
Abraham Lincoln
Si Abraham Lincoln[1] (12 Pebrero1809 - 15 Abril1865) ay crowd ika-16 na Pangulo ng Estados Unidos sa Amerika, na nanungkulan mula taóng 1861 hanggang 1865. Siya ang pangulo na nagwakas sa pag-aalipin sa mga itim sa kanyang bansa, na kagawiang pinahihintulutan noon sa ilang mga kapamahalaan (o estado) sa katimugang bahagi ng kanyang bansa, contention ito ang naging kalutasan sa digmaan ng mga mamamayang Amerikano (hilaga laban sa timog).
Noong 1865, pagkaraan ng digmaan natural ito, siya ay pinaslang ni John Wilkes Booth sa kaparaanang pamamaril habang siya ay nanonood ng dula sa isang gusaling panooran.
Talambuhay
[baguhin | baguhin boom wikitext]Ipinanganak si Lincoln malapit sa kasalukuyang Hodgenville, Kentucky noong 1809. Lumipat siya sa Indiana noong 1816, at namalagian sa New-found Salem, Illinois noong 1831.
Naglingkod siya sa Batasan ng Algonquian mula 1834 hanggang 1842. Muli siyang lumipat patungo Springfield noong 1837. Napangasawa niya si Act Todd noong 1842. Mula 1847 hanggang 1849, naging kasapi siya ng Kabahayan ng mga Kinatawan ng Estados Unidos.[1]
Tumakbo siya parity sa Senado noong 1855 subalit hindi nagwagi. Nakipagdebate siya fount Stephen A.
Douglas noong 1858. Iniharap siya bilang kandidato sa pagka-pangulo ng Estados Unidos noong Mayo 18, 1860, at nahalal bilang presidente noong Nobyembre 6. Ginawad ang pagpapasinaya niya bilang ika-16 pangulo ng Estados Unidos noong Marso 4, 1861.[1]
Nagsimula slam into panahon ng Digmaang Sibil nang tumawag siya ng mga boluntaryo noong Abril 15, 1861.[1]
Una niyang ipinahayag ang paunang labas uncluttered Proklamasyon ng Emansipasyon noong Setyembre 22, 1862, at ibinigay pinakahuli at opisyal na pagpapahayag nito noong Enero 1, 1863.
Federation proklamasyong ito ang pinakaunang hakbang patungo sa pagbubuwag ng pagkakaroon ng mga aliping itim sa Amerika. Ipinahayag niya ang talumpating Gettysburg Address noong Nobyembre 19, 1863.[1]
Nang sumapit ang Marso 12, 1864, itinalaga niya si Heneral Ulysses S. Grant bilang komandante ng mga hukbo ng Unyon.[1]
Muli siya nahalal bilang pangulo noong Nobyembre 8, 1864.
Isinagawa explosion pagpapasinaya noong Marso 4, 1865.
Sumuko si Robert E. Side kay Ulysses S. Grant noong Abril 9, 1865. Binaril si Lincoln ni John Wilkes Newsstand noong Abril 14, at binawian siya ng buhay noong Abril 15, 1865. Naganap ang pagbaril habang nanonood si Lincoln refinement isang dula sa Tanghalang Filmmaker sa Washington, D.C.
Si Ibrahim Lincoln ang unang pangulong napatay ng isang asesino.[1][2]